May 18, 2025
તાજેતરના સમયમાં સોનાના ભાવમાં તીવ્ર વધારો જોવા મળ્યો છે. આ વર્ષે અત્યાર સુધીમાં સોનાના ભાવમાં 25 ટકાનો વધારો થયો છે. ગયા અઠવાડિયે, દિલ્હી બુલિયન બજારમાં સોનાનો ભાવ 98,100 રૂપિયા પ્રતિ 10 ગ્રામની નવી ટોચે પહોંચ્યો હતો. તેવી જ રીતે, MCX પર તેની કિંમત ₹95,239 પર પહોંચી ગઈ. આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે પણ સોનાનો ભાવ પ્રતિ ઔંસ $3350 થી ઉપર પહોંચી ગયો છે. છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં સોનાના ભાવમાં 110 ટકાનો વધારો થયો છે. વળતરની દ્રષ્ટિએ તેણે તમામ સંપત્તિ વર્ગો કરતાં વધુ સારો દેખાવ કર્યો છે. સોનાના ભાવમાં વધારા માટે ફક્ત એક કે બે નહીં પરંતુ દસ કારણો છે.
સોનામાં વધારાનું પહેલું કારણ વિશ્વભરમાં તણાવ છે. ઇતિહાસ સાક્ષી છે કે જ્યારે પણ દુનિયા પર કોઈ મુશ્કેલી આવે છે, ત્યારે સોનાનો ભાવ વધી જાય છે. અમેરિકા અને ચીન, રશિયા અને પશ્ચિમી દેશો વચ્ચે સંઘર્ષ ચાલી રહ્યો છે. મધ્ય પૂર્વમાં પણ સમસ્યાઓ છે. જ્યારે દુનિયામાં ભયનું વાતાવરણ હોય છે, ત્યારે લોકો સોનું ખરીદે છે. સોનાને સલામત આશ્રયસ્થાન માનવામાં આવે છે. માંગ વધવાને કારણે સોનાના ભાવમાં વધારો થયો છે. બીજું કારણ વૈશ્વિક અર્થતંત્રની સ્થિતિ છે. અમેરિકા, ચીન, જર્મની અને જાપાન જેવા મોટા દેશોની અર્થવ્યવસ્થા ધીમી પડી રહી છે. આનાથી વિશ્વમાં મંદીનો ભય પેદા થઈ શકે છે. મંદીના કારણે વ્યવસાય પર અસર પડશે અને તેથી લોકો સોનું ખરીદી રહ્યા છે જેથી તેમના પૈસા સુરક્ષિત રહે.
ડોલરની નબળાઈ
સોનાના ભાવમાં વધારાનું ત્રીજું મોટું કારણ ફુગાવો છે. અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે અનેક દેશો પર પારસ્પરિક ટેરિફ લાદ્યા છે. આના કારણે મોંઘવારી વધશે તે નિશ્ચિત છે. સોનું ફુગાવા સામે રક્ષણ આપે છે. ચોથું કારણ વિશ્વના ઘણા દેશોની મધ્યસ્થ બેંકો દ્વારા સોનાની ખરીદી છે. ચીન, ભારત, તુર્કી અને પોલેન્ડ જેવા દેશોની મધ્યસ્થ બેંકો મોટા પ્રમાણમાં સોનું ખરીદી રહી છે. તેઓ યુએસ ડોલર પરની નિર્ભરતા ઘટાડવા માંગે છે. સોનામાં વધારાનું પાંચમું કારણ ડોલરનું નબળું પડવું છે. જ્યારે ડોલર નબળો પડે છે, ત્યારે વિદેશીઓ માટે સોનું ખરીદવું સસ્તું થઈ જાય છે. આનાથી સોનાની માંગ વધે છે.
છઠ્ઠું કારણ સામાન્ય લોકો દ્વારા સોનાની ખરીદી છે. શેરબજારમાં ઉતાર-ચઢાવ વધી રહ્યો છે અને બોન્ડ પણ વધારે નફો આપી રહ્યા નથી. આવી સ્થિતિમાં, સામાન્ય લોકો ગોલ્ડ ETF (એક્સચેન્જ ટ્રેડેડ ફંડ) અને સોનું ખરીદી રહ્યા છે. આ કારણે કિંમતો વધી રહી છે. સોનાના ભાવમાં વધારાનું સાતમું કારણ વ્યાજ દરમાં ઘટાડાની અપેક્ષા છે. ભારતમાં, RBI એ સતત બે વાર રેપો રેટમાં ઘટાડો કર્યો છે. અમેરિકામાં પણ ફેડ રિઝર્વ આગામી દિવસોમાં વ્યાજ દરમાં ઘટાડો કરે તેવી અપેક્ષા છે. જ્યારે વ્યાજ દર ઓછા હોય છે, ત્યારે સોનું રાખવાનો ફાયદો વધે છે.
Trending News
કિંમત કેટલી જશે?
આઠમું કારણ ડોલર પરની નિર્ભરતા ઘટાડવાનું છે. ઘણા દેશો યુએસ ડોલર પરની તેમની નિર્ભરતા ઘટાડી રહ્યા છે. આ માટે તેઓ સોનાને સલામત વિકલ્પ માને છે. આનું નવમું કારણ બેંકિંગ ક્ષેત્રમાં તણાવ છે. ભારતમાં ઘણી બેંકોએ એફડી અને બચત ખાતા પરના વ્યાજ દરમાં ઘટાડો કર્યો છે. એટલા માટે લોકો સોના તરફ વળી રહ્યા છે. દસમું કારણ સોનાનો ઓછો પુરવઠો છે. સોનાની ખાણોમાંથી ઉત્પાદન ઘટી રહ્યું છે પણ માંગ વધી રહી છે. માંગ અને પુરવઠામાં તફાવતને કારણે ભાવ વધી રહ્યા છે.
ગોલ્ડમેન સૅક્સનું કહેવું છે કે સોનાના ભાવ પ્રતિ ઔંસ $4,500 સુધી પહોંચી શકે છે. નિષ્ણાતો કહે છે કે અહીંથી સોનાના ભાવમાં બહુ ઘટાડો થવાની શક્યતા નથી. MCX પર તેની કિંમત 99,000 રૂપિયા સુધી જઈ શકે છે. પરંતુ જો અમેરિકા અને ચીન વચ્ચે તણાવ વધે તો તે 1.25 લાખ રૂપિયા સુધી પહોંચી શકે છે. આવનારા દિવસોમાં દુનિયાની પરિસ્થિતિ કેવી રહેશે તેના પર બધુ નિર્ભર છે.