March 29, 2025
ભારતની બેંકોમાં ૭૮,૨૧૩ કરોડ રૂપિયાથી વધુની રકમ બિનદાવાપાત્ર થાપણોના રૂપમાં પડેલી છે, એટલે કે એવી થાપણો જેનો હજુ સુધી કોઈ માલિક નથી. સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, આ પૈસા એવા લોકોના છે જેમણે બેંકમાં પૈસા જમા કરાવ્યા હતા પરંતુ ઉપાડવાનું ભૂલી ગયા હતા અથવા કોઈ અન્ય કારણોસર તેઓ અથવા તેમના પરિવારના સભ્યો આ ખાતામાં પૈસા જમા કરાવી શક્યા ન હતા.
જોકે, હવે આ દાવો ન કરાયેલી થાપણ તેના હકદાર માલિકો સુધી પહોંચશે. વાસ્તવમાં, આ પૈસા પાછા મેળવવા માટે RBI એ 1 એપ્રિલ, 2025 થી એક નવી સિસ્ટમ લાગુ કરી છે. આ અંતર્ગત બેંકોએ તેમની વેબસાઇટ પર દાવો ન કરાયેલી થાપણોની સંપૂર્ણ વિગતો મૂકવાની રહેશે. જેમાં ખાતાધારકનું નામ અને જાહેર શોધ સુવિધા પણ શામેલ હશે.
નવી પ્રક્રિયા શું છે?
સ્ટાન્ડર્ડ ફોર્મેટ: હવે બધી બેંકો એક જ પ્રકારના અરજી ફોર્મ અને દસ્તાવેજો માંગશે.
ઓનલાઈન સુવિધા: નાણાકીય વર્ષ 2026 સુધીમાં સંપૂર્ણપણે ઓનલાઈન દાવાની સિસ્ટમ શરૂ કરવામાં આવશે.
સરળ ચકાસણી: ફોર્મ ભર્યા પછી, બેંક શાખા પોતે ગ્રાહકનો સંપર્ક કરશે અને પૈસા ટ્રાન્સફર કરશે.
Trending News
તમારા નિષ્ક્રિય ખાતાને કેવી રીતે તપાસવું?
અત્યાર સુધી, ગ્રાહકોએ દાવો ન કરાયેલી થાપણો તપાસવા માટે RBIના UDGAM પોર્ટલ પર જવું પડતું હતું અને પછી તેનો દાવો કરવા માટે બેંક શાખામાં જવું પડતું હતું. નવી સિસ્ટમમાં આ પ્રક્રિયા સરળ બનશે.
દાવો ન કરાયેલ ડિપોઝિટ કેટલી છે?
માર્ચ 2024 સુધીના ડેટા મુજબ, RBI ના ડિપોઝિટર એજ્યુકેશન ફંડ (DEA) માં 78,213 કરોડ રૂપિયા જમા છે. આ રકમ ગયા વર્ષ કરતાં 26 ટકા વધુ છે. તમને જણાવી દઈએ કે, નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે બેંકો, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ અને વીમા કંપનીઓને નિષ્ક્રિય રકમ પરત કરવા માટે એક ખાસ ઝુંબેશ ચલાવવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે.
નવો નોમિની નિયમ પણ લાગુ પડે છે
બેંકિંગ કાયદા (સુધારા) બિલ, 2024 હેઠળ, હવે એક ખાતામાં 4 નોમિની રાખી શકાય છે (પહેલા ફક્ત 1 જ હતો). આનાથી નિષ્ક્રિય ખાતાઓમાંથી પૈસા પાછા મેળવવાનું સરળ બનશે.
તમારી દાવો ન કરેલી ડિપોઝિટ કેવી રીતે શોધી શકાય?
બેંકની વેબસાઇટ પર “દાવા વગરની થાપણો” વિભાગ તપાસો.
ફોર્મમાં નામ, મોબાઇલ નંબર અને સરનામું ભરો.
બેંક ચકાસણી કરશે અને તમારા ખાતામાં પૈસા ટ્રાન્સફર કરશે.