December 01, 2025
ભારતમાં, પાસપોર્ટ ફક્ત વિદેશ યાત્રા માટેનો દસ્તાવેજ નથી, પરંતુ તમારા પદ અને હેતુનું પ્રતીક પણ છે. મોટાભાગના લોકો ફક્ત વાદળી પાસપોર્ટ વિશે જાણે છે પરંતુ ભારતમાં ચાર નહીં પરંતુ 5 પ્રકારના પાસપોર્ટ જારી કરવામાં આવે છે.
દરેક પાસપોર્ટનો રંગ અલગ હોય છે અને તે ધારકને ઉપલબ્ધ સુવિધાઓ અને તેની ઓળખ દર્શાવે છે.
પાસપોર્ટના પ્રકારો અને તેમનું મહત્વ
ભારતમાં પાંચ પ્રકારના પાસપોર્ટ જારી કરવામાં આવે છે જે તેમના રંગ દ્વારા સરળતાથી ઓળખી શકાય છે:
Trending News
વાદળી પાસપોર્ટ: આ સામાન્ય નાગરિકોને જારી કરવામાં આવતો સૌથી સામાન્ય પાસપોર્ટ છે. તેનો ઉપયોગ નોકરી, અભ્યાસ, પર્યટન અથવા વ્યવસાય માટે વિદેશ પ્રવાસ કરતા લોકો દ્વારા કરવામાં આવે છે. તે પાસપોર્ટ ધારકને સામાન્ય નાગરિક તરીકે ઓળખે છે.
સફેદ પાસપોર્ટ: આ તે સરકારી અધિકારીઓ અને કર્મચારીઓ માટે છે જે સત્તાવાર કામ માટે વિદેશ જાય છે. સફેદ પાસપોર્ટ મેળવવાથી અધિકારીને વિદેશ યાત્રા દરમિયાન કેટલીક ખાસ સુવિધાઓ મળે છે. આ પાસપોર્ટમાં RFID ચિપ પણ હોય છે જે સુરક્ષા દૃષ્ટિકોણથી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
લાલ અથવા મરૂન પાસપોર્ટ: આ પાસપોર્ટ ભારતના રાજદ્વારીઓ અને વરિષ્ઠ સરકારી અધિકારીઓને જારી કરવામાં આવે છે. આ પાસપોર્ટ રાષ્ટ્રપતિ, ઉપરાષ્ટ્રપતિ, વડા પ્રધાન અને અન્ય ઉચ્ચ કક્ષાના સરકારી અધિકારીઓ પાસે હોય છે. આ પાસપોર્ટ ધારકોને વિદેશમાં ખૂબ માન અને વિશેષ સુરક્ષા મળે છે.
નારંગી પાસપોર્ટ: આ પાસપોર્ટ ECR (ઇમિગ્રેશન ચેક જરૂરી) શ્રેણીના લોકો માટે છે. આવા લોકોને ચોક્કસ દેશોમાં મુસાફરી કરતા પહેલા ઇમિગ્રેશન અધિકારીઓ દ્વારા વધારાની તપાસમાંથી પસાર થવું પડે છે.
લીલો પાસપોર્ટ: આ પાસપોર્ટ ભારતમાં કામ કરતા વિદેશી કર્મચારીઓને જારી કરવામાં આવે છે. તેનો મુખ્ય હેતુ ભારતમાં તેમની ઓળખ સ્થાપિત કરવાનો અને તેમના કામને સરળ બનાવવાનો છે.
કેવી રીતે અરજી કરવી?
ભારતમાં પાસપોર્ટ માટે અરજી કરવી હવે ખૂબ જ સરળ છે. તમે ગૃહ મંત્રાલયના પાસપોર્ટ સેવા પોર્ટલ (www.passportindia.gov.in) ની મુલાકાત લઈને ઓનલાઈન અરજી કરી શકો છો.
અરજી પ્રક્રિયામાં, તમારે તમારું એકાઉન્ટ બનાવવું પડશે અને સરનામાનો પુરાવો અને ઓળખ કાર્ડ જેવા જરૂરી દસ્તાવેજો અપલોડ કરવા પડશે. આ પછી, તમે તમારી સુવિધા મુજબ પાસપોર્ટ સેવા કેન્દ્ર (PSK) ની મુલાકાત લઈને ચકાસણી માટે એપોઇન્ટમેન્ટ બુક કરી શકો છો. તમે તમારી અરજીની સ્થિતિ ઓનલાઈન પણ ટ્રેક કરી શકો છો જે સમગ્ર પ્રક્રિયાને પારદર્શક રાખે છે.