December 01, 2025
પહેલગામ હુમલા બાદ ભારતીયોમાં ઘણો ગુસ્સો હતો, દરેક ભારતીય બદલો લેવા માંગતો હતો. ૬-૭ મેની રાત્રે, ભારતીય સેનાએ આખરે એ જ કર્યું જેની બધા રાહ જોઈ રહ્યા હતા. પાકિસ્તાન અને પીઓકેમાં 9 આતંકવાદી કેમ્પોને ઉડાવી દેવામાં આવ્યા. આ હવાઈ હુમલાને ‘ઓપરેશન સિંદૂર’ નામ આપવામાં આવ્યું હતું. હકીકતમાં, આ મિશનને ઓપરેશન સિંદૂર નામ આપવામાં આવ્યું હતું કારણ કે પહેલગામમાં થયેલા હુમલામાં મહિલાઓએ પોતાના પતિ ગુમાવ્યા હતા અને આ મિશન તેનો બદલો લેવા માટે હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું. આ ઓપરેશનને આ નામ પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આપ્યું હતું. પરંતુ પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે વિદેશમાં લશ્કરી કાર્યવાહીનું નામ કેવી રીતે નક્કી કરવામાં આવે છે? ચાલો જાણીએ કે નામ કેવી રીતે આપવામાં આવે છે અને દુનિયાના સૌથી લોકપ્રિય નામો વિશે જાણીએ.
નામકરણની શરૂઆત
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, લશ્કરી કામગીરીને નામ આપવાની પ્રથા પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન શરૂ થઈ હતી. જર્મન સૈન્ય કોઈપણ મિશન માટે કાલ્પનિક અને ધાર્મિક નામો પસંદ કરતું હતું. જર્મનોએ લશ્કરી કાર્યવાહીને મુખ્ય દેવદૂત, મંગળ, એચિલીસ જેવા નામ આપ્યા. તે જ સમયે, બીજા વિશ્વયુદ્ધમાં થયેલી કામગીરીનું નામ રાજાના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું હતું. સોવિયેત રશિયા પર નાઝી જર્મનીના હુમલાને રોમન સામ્રાજ્યના સમ્રાટ ફ્રેડરિક બાર્બરોસાના નામ પરથી ઓપરેશન બાર્બરોસા નામ આપવામાં આવ્યું હતું. તો ચાલો જાણીએ કે આ કામગીરીના નામ કેવી રીતે રાખવામાં આવ્યા અને તેમનો ટ્રેન્ડ કેવી રીતે બદલાયો.
કોડ નામોનો ટ્રેન્ડ
બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન, બ્રિટિશ વડા પ્રધાન વિન્સ્ટન ચર્ચિલે લશ્કરી નેતાઓને ઉશ્કેરણીજનક કોડ નામોનો ઉપયોગ કરવાની મનાઈ ફરમાવી હતી. તેમનું માનવું હતું કે આ કામગીરીમાં સેંકડો સૈનિકોના મૃત્યુની શક્યતા છે, તેથી કામગીરીનું નામ એવું હોવું જોઈએ કે તે સૈનિકોનું અપમાન ન કરે, અને તેનું નામ કોઈ જીવિત કમાન્ડરના નામ પર ન રાખવું જોઈએ.
યુએસ ડિફેન્સ એજન્સીએ કોડ નેમનો ટ્રેન્ડ શરૂ કર્યો
બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછી, દરેક કામગીરીને નામ આપવામાં આવવાનું શરૂ થયું. મોટાભાગે નામો એ જ અધિકારીઓ દ્વારા પસંદ કરવામાં આવ્યા હતા જેમને તે કામગીરીનું નેતૃત્વ કરવાની જવાબદારી સોંપવામાં આવી હતી. ૧૯૭૨ માં, વિયેતનામ યુદ્ધ પછી, સંરક્ષણ વિભાગે કોઈપણ સંગઠન, જાતિ, ધર્મ અથવા પરંપરાગત આદર્શોની વિરુદ્ધ હોય તેવા કોઈપણ નામના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો.
Trending News
નામ પસંદ કરવા માટે કમ્પ્યુટરનો ઉપયોગ કરવો
૧૯૭૫ માં, ઓપરેશનને નામ આપવા માટે કમ્પ્યુટરનો ઉપયોગ શરૂ થયો. કોડ વર્ડ, ઉપનામ અને એક્સરસાઇઝ ટર્મ સિસ્ટમ (NICKA) નામની સિસ્ટમ બનાવવામાં આવી હતી. આ તકનીકનો ઉપયોગ ઘણા વર્ષોથી નામ પસંદ કરવા માટે થતો હતો. ઓડિસી અને ઓપરેશન ગોલ્ડન ફીઝન્ટ જેવા નામો આપવામાં આવ્યા હતા.
જાહેર સંબંધો માટે પસંદ કરાયેલા નામો
જેમ જેમ સમય બદલાયો અને ટીવી લોકપ્રિય બન્યું, તેમ તેમ સમાચાર ઝડપથી લોકો સુધી પહોંચવા લાગ્યા. તેથી, એવા નામો પસંદ થવા લાગ્યા જે દેશ અને સેનાના જનસંપર્કને મજબૂત બનાવે.
તે ગલ્ફ વોર (૧૯૯૦-૧૯૯૧) દરમિયાન ઇરાક સામે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને તેના સાથી દેશો દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા લશ્કરી કાર્યવાહીનું કોડનેમ હતું. અગાઉ, યુદ્ધોના નામ સ્થળના નામ દ્વારા નક્કી કરવામાં આવતા હતા, જેમ કે ઓપરેશન ડેઝર્ટ સ્ટોર્મ જે રણ વિસ્તારમાં થયું હતું. જ્યારે સ્ટોર્મ હવાઈ હુમલાની તીવ્રતા દર્શાવે છે.
વિશ્વના 10 પ્રખ્યાત કોડ નામો
જ્યારે આપણે વિશ્વના સૌથી પ્રખ્યાત મિશન કોડના નામો વિશે વાત કરીએ છીએ, ત્યારે આ 10 કોડ નામોનો સમાવેશ થાય છે. ચાલો જાણીએ વિશ્વના સૌથી લોકપ્રિય કોડ નામો વિશે.
૧. ઓપરેશન ડાયનેમો
૧૯૪૦માં જ્યારે જર્મનીએ ફ્રાન્સ પર હુમલો કર્યો, ત્યારે બ્રિટને ફ્રેન્ચ સૈન્યને દેશમાંથી બહાર કાઢવા માટે ઓપરેશન ડાયનેમો શરૂ કર્યું. આ મિશનમાં 3 લાખથી વધુ સૈનિકોને બચાવવામાં આવ્યા હતા.
- ઓપરેશન ઓવરલોર્ડ
૬ જૂન ૧૯૪૪ના રોજ, સાથી દળો ફ્રાન્સના નોર્મેન્ડીમાં ઉતર્યા અને પશ્ચિમ યુરોપને નાઝી જર્મન કબજામાંથી મુક્ત કરવા માટે ઓપરેશન ઓવરલોર્ડ શરૂ કર્યું.
૩. ઓપરેશન મેજિક કાર્પેટ
૧૯૪૯-૫૦ ની વચ્ચે, અમેરિકાની મદદથી યેમેની યહૂદીઓને ઇઝરાયલ લાવવામાં આવ્યા.
૪. ઓપરેશન રોલિંગ થંડર (૧૯૬૭-૬૮)
અમેરિકાએ ઉત્તર વિયેતનામ પર હુમલો કર્યો અને ત્યાં બોમ્બ ફેંક્યા, તેને ઓપરેશન રોલિંગ થંડર નામ આપવામાં આવ્યું.
૫. ઓપરેશન રાથ ઓફ ગોડ
૧૯૭૨માં, જ્યારે પેલેસ્ટિનિયન આતંકવાદીઓએ ઇઝરાયલી ખેલાડીઓ પર હુમલો કરીને તેમની હત્યા કરી દીધી, ત્યારે ઇઝરાયલની સુરક્ષા એજન્સી મોસાદે આ કાર્યવાહી હાથ ધરી હતી.
૬. ઓપરેશન વિજય
ભારતમાં બે વાર ઓપરેશન વિજય હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું, ૧૯૬૧માં ગોવા, દમણ અને દીવને પોર્ટુગલથી મુક્ત કરાવવા માટે અને પછી ૧૯૯૯માં કારગિલ યુદ્ધમાં પાકિસ્તાની સેનાને યોગ્ય જવાબ આપવા માટે.
૭. ઓપરેશન અર્જન્ટ ફ્યુરી – ૧૯૮૩
જ્યારે અમેરિકાએ ગ્રેનેડ પર હુમલો કર્યો, ત્યારે આ હુમલાને ઓપરેશન અર્જન્ટ ફ્યુરી કોડ નામ આપવામાં આવ્યું.
૮. ઓપરેશન ડેઝર્ટ સ્ટોર્મ – ૧૯૯૦
૧૯૯૦માં જ્યારે ઈરાકી સેનાએ કુવૈત પર કબજો કર્યો. ત્યારબાદ બુશે કુવૈતને કબજામાંથી મુક્ત કરાવવા માટે અમેરિકન દળો મોકલ્યા.
- ઓપરેશન રેડ ડોન
2003 માં જ્યારે અમેરિકાએ ઇરાક પર કબજો કર્યો, ત્યારે સદ્દામ હુસૈનને પકડવાના મિશનને રેડ ડોન નામ આપવામાં આવ્યું.9. ઓપરેશન નેપ્ચ્યુન સ્પીયર - ઓપરેશન નેપ્ચ્યુનનો ભાલો
2011 માં ઓસામા બિન લાદેનને પકડવાના મિશનને ઓપરેશન નેપ્ચ્યુન સ્પીયર નામ આપવામાં આવ્યું હતું.