જો ઘરમાં સોનું રાખવામાં આવે તો વ્યક્તિ શાંતિથી સૂઈ શકે છે. તમે વડીલો પાસેથી આ કહેવત સાંભળી હશે. પરંતુ લગ્ન માટે જ્વેલરી ખરીદવા જનારાઓએ માનસિક શાંતિ ગુમાવી દીધી છે. કિંમતો એવી છે કે તે અટકવાના કોઈ સંકેત દેખાઈ રહી નથી. લગ્નોમાં જ્વેલરીનું બજેટ દિવસેને દિવસે વધી રહ્યું છે. હાલમાં 24 કેરેટ સોનાની હાજર કિંમત 72,550 રૂપિયા પ્રતિ 10 ગ્રામ છે. એટલે કે 84,535 રૂપિયા પ્રતિ તોલા. એક તોલામાં 11.6638 ગ્રામ હોય છે. જે રીતે ભાવ વધી રહ્યા છે, તે દિવસ દૂર નથી જ્યારે તમારે 1 તોલા સોના માટે 1 લાખ રૂપિયા ખર્ચવા પડશે. ચાલો જાણીએ એવા કયા કારણો છે જેના કારણે આવનારા સમયમાં સોનાની કિંમતો વધી શકે છે.
વળતર મજબૂત છે
પાછલા રિટર્નની વાત કરીએ તો ઑક્ટોબર 2023થી અત્યાર સુધી એટલે કે માત્ર 8 મહિનામાં જ સોનાએ 35 ટકા રિટર્ન આપ્યું છે. ફેબ્રુઆરીના મધ્યથી અત્યાર સુધીમાં તેણે લગભગ 22 ટકા વળતર આપ્યું છે. મોટાભાગના કોમોડિટી નિષ્ણાતો માને છે કે આગામી સમયમાં સોનામાં જોરદાર ઉછાળો જોવા મળશે. કેટલાક લોકો એવું પણ કહી રહ્યા છે કે ધનતેરસ સુધીમાં 24 કેરેટ સોનાની કિંમત 1 લાખ રૂપિયા પ્રતિ તોલા સુધી પહોંચી જશે.
સોનામાં શા માટે મોટો વધારો થઈ શકે છે?
વિશ્વની અગ્રણી કોમોડિટી રિસર્ચ ફર્મ GSC કોમોડિટી ઈન્ટેલિજન્સે 250 નાણાકીય સંસ્થાઓનો સર્વે હાથ ધર્યો છે. આ સર્વેમાંથી બહાર આવ્યું છે કે દુનિયામાં દેવું ઘણું વધી ગયું છે. કોરોના મહામારી પછી, અર્થવ્યવસ્થામાં માંગ વધારવા માટે, દેશોએ ઘણી બધી નોટો છાપી અને લોકોને ખૂબ જ ઓછા દરે પૈસા આપ્યા. આ કારણે દેવું નોંધપાત્ર રીતે વધ્યું. હાલમાં વિશ્વના દેશો પર લગભગ 310 ટ્રિલિયન ડોલરનું દેવું છે. હવે દેવું વધવાથી અર્થતંત્ર માટે જોખમ વધવા લાગે છે. ચલણ સંભાળવું મુશ્કેલ બની જાય છે. મોંઘવારી વધવા લાગે છે. આવી સ્થિતિમાં સેન્ટ્રલ બેંકોને અર્થવ્યવસ્થાને સ્થિરતા આપવા માટે સુરક્ષિત આશ્રય સંપત્તિની જરૂર છે અને તે છે સોનું, તેથી વિશ્વની મધ્યસ્થ બેંકો મોટાપાયે સોનાની ખરીદી કરી રહી છે.
ડી-ડોલરાઇઝેશન
કેન્દ્રીય બેંકો દ્વારા મોટા પ્રમાણમાં સોનું ખરીદવાનું બીજું કારણ ડી-ડોલરાઈઝેશન છે. અમેરિકાની અર્થવ્યવસ્થામાં મંદી અને ત્યાં દેવામાં ભારે વધારો થવાને કારણે ડૉલરનું મહત્વ ઘટી જશે તેવી ભીતિ હતી. આવી સ્થિતિમાં, ડોલરને હેજ કરવા માટે સોનાને શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ માનવામાં આવતું હતું અને કેન્દ્રીય બેંકોએ મોટા પાયે સોનાની ખરીદી કરી હતી.
છૂટક વેપારીઓ પણ સોનાની ભારે ખરીદી કરી રહ્યા છે
માત્ર સેન્ટ્રલ બેંક જ નહીં પરંતુ રિટેલર્સ અને સંસ્થાઓ પણ મોટાપાયે સોનાની ખરીદી કરી રહી છે. પેપર ગોલ્ડની પણ ભારે માંગ છે. કોસ્ટકો એક અગ્રણી અમેરિકન ગોલ્ડ બાર કંપની છે. કંપનીએ કહ્યું કે સપ્ટેમ્બરથી અત્યાર સુધીમાં સોનાની લગડીઓ હાથોહાથ વેચાઈ રહી છે. સ્ટોરમાં ગોલ્ડ બાર આવતાની સાથે જ તે તમામ ગ્રાહકો ખરીદી લે છે. કંપની દર મહિને $200 મિલિયનના સોનાના બારનું વેચાણ કરી રહી છે અને તેમાં 50 ટકાનો વધુ વધારો થવાની સંભાવના છે. ભારતમાં પણ લોકો ઘણી બધી જ્વેલરી ખરીદે છે.
કિંમત $2700 સુધી જઈ શકે છે
જ્યાં એક તરફ ભૌગોલિક રાજકીય તણાવ, ડોલર હેજ, વધતી જતી ફુગાવા અને કેન્દ્રીય બેંકની ખરીદીને કારણે સોનાની માંગ વધી રહી છે, તો બીજી તરફ ખાણિયાઓ પાસે સોનાની ઇન્વેન્ટરી ઓછી છે. આવી સ્થિતિમાં ભાવ વધી રહ્યા છે. બ્રોકરેજ ફર્મ ગોલ્ડમેન સૅક્સનો અંદાજ છે કે 24 ડિસેમ્બર સુધીમાં સોનાની વૈશ્વિક કિંમત $2700 પ્રતિ ઔંસ સુધી પહોંચી શકે છે. કેટલીક બ્રોકરેજ કંપનીઓ $3000નો અંદાજ પણ આપી રહી છે. ટેકનિકલ ચાર્ટ પર પણ સોનામાં બ્રેકઆઉટ જોવા મળ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં, તમે ટૂંક સમયમાં સોનાની કિંમત પ્રતિ તોલા 1 લાખ રૂપિયા સુધી વધતા જોઈ શકો છો.