સરકાર પેટ્રોલમાં ઇથેનોલ મિક્સ કરવાના લક્ષ્યાંકને 20થી 25 ટકા વધારવાની તૈયારી કરી રહી છે. આ માહિતી ખાદ્ય મંત્રી પ્રહલાદ જોશીએ આપી હતી. તેમણે કહ્યું કે ખાદ્ય મંત્રાલયે નીતિ આયોગને આ સંદર્ભે એક રોડમેપ વિકસાવવા વિનંતી કરી છે. વિશ્વના ત્રીજા સૌથી મોટા ઇથેનોલ ઉત્પાદક અને ઉપભોક્તા ભારતે તેના ઇથેનોલ મિક્સ પેટ્રોલ (EBP) પ્રોગ્રામ હેઠળ 2030 સુધીમાં પેટ્રોલ સાથે 20 ટકા ઇથેનોલ મિશ્રિત કરવાનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યું હતું. પરંતુ બાદમાં તેને બદલીને વર્ષ 2025-26 કરવામાં આવ્યું હતું. જો પેટ્રોલમાં ઇથેનોલની માત્રા વર્તમાન 20 ટકાથી વધારીને 25 ટકા કરવામાં આવે તો તે પેટ્રોલના ભાવને ઘટાડવામાં પણ મદદ કરશે.
ઇથેનોલ ઉત્પાદન મર્યાદા વધારીને 1623 કરોડ લિટર કરવાની યોજના
ઇન્ડસ્ટ્રી બોડી ISMA દ્વારા આયોજિત બીજી ઈન્ડિયા સુગર એન્ડ બાયો એનર્જી કોન્ફરન્સને સંબોધતા જોશીએ જણાવ્યું હતું કે, ‘અમે નીતિ આયોગને 2013-14માં 1.53 ટકાથી વધારીને 25 ટકા કરવા અને રોડમેપ તૈયાર કરવા માટે પત્ર લખ્યો છે.’ 13.6 ટકા જેનો શ્રેય સરકાર અને ઉદ્યોગના સંયુક્ત પ્રયાસોને જાય છે. આ વધારા સાથે લગભગ 250 ડિસ્ટિલરીઓમાં ઇથેનોલ ઉત્પાદન ક્ષમતા વધારીને 1,623 કરોડ લિટર કરવાની યોજના છે.
ઇથેનોલ ડિસ્ટિલરીને 23 લાખ ટન ચોખા વેચવાની મંજૂરી
જોશીએ ઇથેનોલના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે લેવાયેલા પગલાં વિશે પણ જણાવ્યું હતું. તેમણે કહ્યું કે આમાં સપ્લાય વર્ષ 2024-25માં ઈથેનોલ ઉત્પાદન માટે શેરડીનો રસ અને શરબત, બી-હેવી અને સી-હેવી મોલાસીસનો ઉપયોગ કરવાની મંજૂરી આપવાનો સમાવેશ થાય છે. સરકારે ફૂડ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (FCI) દ્વારા અનાજ આધારિત ઈથેનોલ ડિસ્ટિલરીઝને 23 લાખ ટન ચોખાના વેચાણની મંજૂરી આપી છે. જોશીએ કહ્યું કે 2-G અને 3-G ઇથેનોલના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે પ્રધાનમંત્રી જી-વન યોજનામાં સુધારા કરવામાં આવ્યા છે.
તેમણે ઇથેનોલ, બાયોડીઝલ અને બાયોજેટ ઇંધણ જેવા બાયોફ્યુઅલના ઉત્પાદનમાં વિશ્વના બે ટોચના ખાંડ ઉત્પાદક દેશો બ્રાઝિલ અને ભારત વચ્ચે સહકારની હાકલ કરી હતી. જોષીએ કહ્યું, ‘બાયો એનર્જી એ ભવિષ્ય છે. “2047 સુધીમાં વિકસિત ભારત માટે ટકાઉ વિકાસ હાંસલ કરવા માટે સરકાર અને ઉદ્યોગોએ નવીનતા, સહયોગ અને જવાબદારી દ્વારા સાથે મળીને કામ કરવું પડશે.”
ભાવ પર ઇથેનોલના મિશ્રણની અસર
ઇથેનોલની કિંમત પેટ્રોલ કરતાં ઓછી છે. જો તેને 20 ટકાથી વધારીને 25 ટકા કરવામાં આવે તો તેની અસર પેટ્રોલની કિંમતમાં ઘટાડાના સ્વરૂપમાં જોવા મળી શકે છે. ઇથેનોલ પુનઃપ્રાપ્ય ઊર્જાનો સ્ત્રોત છે, તે કૃષિ ઉત્પાદનોમાંથી ઉત્પન્ન થાય છે, જે ક્રૂડ ઓઇલ પરની નિર્ભરતા ઘટાડે છે અને તેની અસર દેશમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના દરો પર જોવા મળશે. પેટ્રોલમાં ઇથેનોલ ભેળવવાનું પગલું ખેડૂતોની આવક વધારવા, પ્રદૂષણ ઘટાડવા અને ઊર્જા સુરક્ષાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે લેવામાં આવ્યું છે.