તમે હવામાં ઉડી રહ્યા છો… તમે ઘણીવાર લોકોને આવું કહેતા સાંભળ્યા હશે. આનો અર્થ એ છે કે તમે તમારા માર્ગ, સ્થિતિ અથવા જીવનશૈલી છોડીને તેનાથી આગળ વધી રહ્યા છો. પરંતુ દરેક વ્યક્તિ આગળ વધવાનું કે હવામાં ઉડવાનું સપનું જુએ છે, પછી ભલે તે સામાન્ય માણસ હોય કે હવામાં વિમાન ઉડાડતો પાઇલટ. તો અમે તમને તે પાઇલટની વાર્તા જણાવીએ છીએ, પાઇલટ બનવા માટે શું કરવું પડે છે અને આકાશને સ્પર્શનાર આ વ્યક્તિ કેટલી કમાણી કરે છે.
પાઇલટને કેવી રીતે તાલીમ આપવામાં આવે છે?
પાઇલટ બનવા સુધીની તેમની સફર અને ઉડાનના અનુભવ વિશે ‘ધ લલ્લાન્ટોપ’ સાથે વાત કરતી વખતે, પાઇલટ મોહન તેવતિયાએ કેટલીક રસપ્રદ વાતો શેર કરી. તેમણે કહ્યું કે પાઇલટ બનવા માટે તમારે પહેલા ૧૨મું પાસ કરવું પડશે અને ત્યારબાદ લાંબી તાલીમ આપવામાં આવે છે. પોતાની પાયલોટ તાલીમ સંસ્થા ચલાવતા મોહન તેવતિયાએ જણાવ્યું હતું કે પહેલા લેખિત પરીક્ષા પાસ કરવી પડે છે અને પછી 200 કલાકની પ્રેક્ટિકલ તાલીમ માટે મોકલવામાં આવે છે. આ બંને તબક્કાઓ પસાર કર્યા પછી, તમને લાઇસન્સ આપવામાં આવે છે. જોકે, આનાથી તમને વિમાન ઉડાડવાની તાલીમ મળવાનો અધિકાર મળતો નથી.
તાલીમ દરમિયાન, તમને નાના વિમાનો ઉડાડવાનું શીખવવામાં આવે છે. જો તમે પ્રોફેશનલ પાઇલટ બનવા માંગતા હો અથવા એરલાઇનમાં જોડાવા માંગતા હો, તો આ માટે 50 દિવસની અલગ તાલીમ આપવામાં આવે છે જે ઘણી મોંઘી છે. મોહન તેવતિયા કહે છે કે પાઇલટ બનવા માટે ઓછામાં ઓછા 60 લાખ રૂપિયાથી 1 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ થાય છે. આ ખર્ચ કોર્ષ પર આધાર રાખે છે કારણ કે તાલીમ પામેલા પાઇલટે વિવિધ પ્રકારના કોર્ષ કરવા પડે છે.
પાયલોટ તાલીમ પછી નોકરીઓના અવકાશ અંગે મોહન તેવતિયાએ જણાવ્યું હતું કે ભરતીઓ સતત આવતી રહે છે અને નવી એરલાઇન્સની શરૂઆત સાથે, રોજગારીનું સર્જન પણ વધ્યું છે. પરંતુ મંદી અને કોરોનાના સમયગાળાને યાદ કરીને તેઓ કહે છે કે આવા સમયમાં તમારે ઘરે ખાલી બેસી રહેવું પડી શકે છે. જોકે, તેમણે કહ્યું કે મધ્ય પૂર્વમાં પ્રશિક્ષિત પાઇલટ્સની અછત છે, તેથી ભારત અને યુરોપિયન દેશોમાંથી પણ ઘણા લોકો ત્યાં કામ કરવા જાય છે.
પગાર કેટલો છે?
એક વ્યાવસાયિક પાઇલટના પગાર વિશે વાત કરતા મોહન તેવતિયાએ કહ્યું કે એક ફર્સ્ટ ઓફિસર અને એક કેપ્ટન વિમાન ઉડાવે છે. આમાં, કેપ્ટનનો પગાર દર મહિને 8-10 લાખ રૂપિયા છે જ્યારે ફર્સ્ટ ઓફિસરને 3 લાખ રૂપિયા પગાર આપવામાં આવે છે. પાંચ વર્ષના અનુભવ પછી, ફર્સ્ટ ઓફિસરને કેપ્ટનના પદ પર બઢતી આપવામાં આવે છે. તેમણે કહ્યું કે મધ્ય પૂર્વના દેશોમાં જ્યાં ઓછા પ્રશિક્ષિત પાઇલટ્સ છે, ત્યાં માસિક પગાર પણ ૧૨-૧૪ લાખ રૂપિયા હોઈ શકે છે.
તેમણે કહ્યું કે ખાનગી જેટ ઉડાવનારા પાઇલટ્સનો પગાર પણ એરલાઇનના પાઇલટ્સ જેટલો જ છે પરંતુ તે તમે કોનું જેટ ઉડાવી રહ્યા છો તેના પર નિર્ભર છે. આમ છતાં, ભારતમાં કોઈપણ પાઇલટનો પગાર દર મહિને 10 થી 15 લાખ રૂપિયાની વચ્ચે હોય છે.
મોહન તેવતિયાએ કહ્યું કે બોઇંગ 777, એરબસ 350 જેવા મોટા વિમાનો ઉડાડનારા પાઇલટ્સને લાંબી ઉડાન ભરવી પડે છે. આવા પાઇલટ્સ આંતરરાષ્ટ્રીય ફ્લાઇટ્સને કારણે દરરોજ ઘરે આવી શકતા નથી અને તેમને 3-4 દિવસ બહાર રહેવું પડે છે. આવી સ્થિતિમાં, ઘણા પાઇલટ્સ તેમની સુવિધા મુજબ નાના વિમાનો ઉડાડવાનું પસંદ કરે છે જે સ્થાનિક સ્તરે ઉડાન ભરે છે અને પાઇલટ દરરોજ અથવા દરેક બીજા દિવસે પોતાના પરિવાર પાસે આવી શકે છે.

