December 01, 2025
ઈરાન અને ઇઝરાયલ વચ્ચે ચાલી રહેલ તણાવ સમગ્ર વિશ્વ માટે ચિંતાનો વિષય બની ગયો છે. શુક્રવાર, ૧૩ જૂનના રોજ, ઇઝરાયલે લગભગ ૨૦૦ લડાકુ વિમાનો વડે ઇરાનના પરમાણુ સ્થાપનો તેમજ લશ્કરી થાણાઓને નિશાન બનાવ્યા.
14 જૂનના રોજ, ઈરાને ઇઝરાયલના તેલ અવીવ અને અન્ય મુખ્ય ઠેકાણાઓ પર મિસાઇલો અને ડ્રોનનો વરસાદ કરીને આ હુમલાનો કડક જવાબ આપ્યો. આમાંની કેટલીક મિસાઇલો ઇઝરાયલની હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલીને ચકમો આપીને તેમના લક્ષ્યોને હિટ કરી.
બંને દેશો વચ્ચે વધતો તણાવ વિશ્વ માટે માથાનો દુખાવો બની રહ્યો છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જો તણાવ ચાલુ રહેશે તો ક્રૂડ ઓઇલના ભાવ ઝડપથી વધશે અને તેની અસર સમગ્ર વિશ્વના અર્થતંત્ર પર જોવા મળશે. આ તણાવ સિવાય, ચાલો તમને જણાવીએ કે પારસીઓનો ગઢ રહેતું ઈરાન કેવી રીતે આટલું કટ્ટર શિયા દેશ બન્યું.
પારસીઓ ઇસ્લામિક રાષ્ટ્ર કેવી રીતે બન્યા?
Trending News
સમય જતાં ઈરાનની સરહદો વધતી અને ઘટતી રહી છે, ખાસ કરીને જો આપણે આજના ઈરાન અને પ્રાચીન ઈરાન વિશે વાત કરીએ, તો એલેક્ઝાન્ડરથી લઈને તુર્કો અને આરબ આક્રમણકારોએ તેને પોતાનું લક્ષ્ય બનાવ્યું. એવું કહેવાય છે કે જ્યારે 7મી સદીમાં આરબ ખલીફાઓએ તેમની સરહદોનો વિસ્તાર કર્યો, ત્યારે તેમણે ઈરાન પર કબજો જમાવ્યો અને તેની આસપાસના દેશો પર પણ કબજો જમાવ્યો. ૮મી સદી સુધીમાં, પર્શિયન બહુમતી ધરાવતા દેશ ઈરાનમાં ઇસ્લામિક કાયદાઓનો કડક અમલ કરવામાં આવ્યો, મોટા પાયે ધર્માંતરણ થયું, અને જે લોકોએ ઇનકાર કર્યો તેમને સજા કરવામાં આવી. લાખો પારસીઓ પોતાનો જીવ બચાવવા પૂર્વ તરફ ભાગી ગયા; તેમાંથી કેટલાક ભારતમાં આવીને સ્થાયી થયા. તુર્કો અને આરબોના વિજય પછી, ઈરાનીઓએ ઇસ્લામ અપનાવ્યો અને શિયા મુસ્લિમ બનીને પોતાનું અસ્તિત્વ બચાવ્યું.
ઈરાનનો કટ્ટરવાદ ઇસ્લામિક ક્રાંતિ સાથે સંબંધિત છે
ઈરાનમાં ઇસ્લામ પ્રત્યે કટ્ટરતા ઇસ્લામિક ક્રાંતિ સાથે આવી. ૧૯૭૯માં અહીં ઇસ્લામિક ક્રાંતિ શરૂ થઈ હતી, જેણે ઈરાનના શાસક શાહ મોહમ્મદ રેઝા પહલવીને સત્તા પરથી દૂર કર્યા હતા. આ રીતે આયતુલ્લાહ રુહોલ્લાહ ખોમેનીના નેતૃત્વમાં ઈરાનમાં એક ધાર્મિક પ્રજાસત્તાકની સ્થાપના થઈ. શાહ ૧૯૪૧ થી સત્તામાં હતા, પરંતુ તેમને ઈરાનમાં ધાર્મિક નેતાઓના વિરોધનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. વિરોધના આ અવાજને દબાવવા માટે, શાહે ઈરાનમાં ઇસ્લામની ભૂમિકાને ઓછી કરવા, ઇસ્લામ પહેલાં ઈરાની સંસ્કૃતિની સિદ્ધિઓની ગણતરી કરવા અને આધુનિક રાષ્ટ્રનું નિર્માણ કરવા માટે સતત પગલાં લીધાં. જોકે, ઈરાનને આધુનિક રાષ્ટ્ર બનાવવાના શાહના વિચારને ઈરાની લોકો સમજી શક્યા નહીં અને ઇસ્લામિક ધાર્મિક નેતાઓ તેમનાથી નારાજ થઈ ગયા અને તેમને અમેરિકાનો કઠપૂતળી કહેવા લાગ્યા. ક્રાંતિના શરૂઆતના તબક્કામાં, શાહે તેને દબાવવાનો શ્રેષ્ઠ પ્રયાસ કર્યો.
યતોલ્લાહ રુહોલ્લાહ ખોમેનીની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી અને તેમને દેશમાંથી હાંકી કાઢવામાં આવ્યા હતા, પરંતુ સૌથી મોટી ઘટના ત્યારે બની જ્યારે ઈરાની રાજ્ય મીડિયાએ ખોમેની વિરુદ્ધ અપમાનજનક વાર્તાઓ પ્રકાશિત કરી. પછી શું થયું, ઈરાનના લોકો ગુસ્સે ભરાયા અને ડિસેમ્બર 1978માં લગભગ 20 લાખ લોકો શાહયાદ સ્ક્વેરમાં શાહનો વિરોધ કરવા માટે એકઠા થયા. આ વખતે, સરકારના આદેશ છતાં, સેનાએ લોકો સામે કાર્યવાહી કરવાનો ઇનકાર કર્યો. વડા પ્રધાનની વિનંતી પર, ઈરાનના શાહ અને તેમના પરિવારે ઈરાન છોડી દીધું અને બાદમાં બધા કેદીઓને મુક્ત કરવામાં આવ્યા અને ખોમેનીને પણ ઈરાન પાછા બોલાવવામાં આવ્યા. આ રીતે, ખોમેનીના નેતૃત્વ હેઠળ ઈરાનમાં એક વચગાળાની સરકારની રચના થઈ અને રુહોલ્લાહ ખોમેની ઈરાનના પ્રથમ સર્વોચ્ચ નેતા બન્યા.