પેકેટ દૂધ સામાન્ય રીતે એક દિવસની શેલ્ફ લાઇફ સાથે આવે છે. મતલબ કે જો તેને આ દિવસથી વધુ સમય સુધી ખુલ્લામાં રાખવામાં આવે તો તે બગડી જાય છે.
જો કે ટેટ્રા પેક લાંબા સમય સુધી શેલ્ફ લાઇફ સાથે આવે છે, તેમ છતાં તેની એક્સપાયરી ડેટ પણ હોય છે. શું તમે જાણો છો કે એક સમય એવો હતો જ્યારે દૂધની બોટલ કે પેકેટ પર એક્સપાયરી ડેટ ન હતી. તે 20મી સદીના પ્રારંભિક દાયકાઓમાં હતું જ્યારે ફેરફારો કરવામાં આવ્યા હતા.
તત્કાલીન પ્રખ્યાત અમેરિકન ગેંગસ્ટર અલ કેપોનને આ પરિવર્તનનો ધ્વજ વાહક માનવામાં આવે છે. જો કે, આ પાછળના કારણનો કોઈ 100% પુરાવો નથી, પરંતુ બે મુખ્ય કારણો ગણવામાં આવે છે.
પ્રાથમિક કારણ
અમેરિકામાં 1920-33 સુધી પ્રતિબંધ હતો. આ સમય દરમિયાન અલ કેપોને તેના સંસાધનોનો ઉપયોગ કરીને ગેરકાયદેસર રીતે દારૂ વેચવાનું શરૂ કર્યું. તે સમયે યુ.એસ.માં મોટાભાગના બોટલિંગ પ્લાન્ટ અલ કેપોન દ્વારા કબજે કરવામાં આવ્યા હતા. 1933 પછી જ્યારે પ્રતિબંધ હટાવવામાં આવ્યો ત્યારે તેમને દારૂના ધંધામાં કોઈ ફાયદો થતો જોવા મળ્યો ન હતો. અલ કેપોને બીજા કોઈ ધંધામાં જવાનું વિચારવાનું શરૂ કર્યું.
તેની પાસે બોટલિંગ પ્લાન્ટ હોવાથી તેને દૂધનો ધંધો વધુ ગમ્યો. આ એક એવો ધંધો હતો જે તેને ગુનાની દુનિયાથી દૂર લઈ ગયો. તે સમયે દૂધની કિંમત દારૂ કરતાં વધુ હતી. પરંતુ અલ કેપોનને કેટલીક યુક્તિ જોઈતી હતી જેથી મોટાભાગનો બોટલિંગ બિઝનેસ તેની પાસે આવે. તેથી તેણે બોટલો પર ‘યુઝ્ડ બાય’ તારીખ લગાવવાનું અભિયાન શરૂ કર્યું. કારણ કે બોટલો પર છાપવા માટે વપરાતા સાધનો પર તેનો સંપૂર્ણ અંકુશ હતો. તેને ખબર હતી કે જો આ અભિયાન સફળ થશે તો તેને ઘણો ફાયદો થશે અને તેમ થયું પણ ખરુ…
બીજું કારણ
દૂધની બોટલો પર એક્સપાયરી ડેટ મૂકવાની અલ કેપોનની ઝુંબેશ પાછળનું બીજું કારણ વધુ લોકપ્રિય છે. આ અગાઉ ઉલ્લેખિત સમાન કારણ સાથે સંબંધિત છે. એવું માનવામાં આવે છે કે અલ કેપોનની ભત્રીજી અથવા ભત્રીજાની તબિયત એક્સપાયર થઈ ગયેલું દૂધ પીવાને કારણે બગડી હતી. આ ઘટનાએ તેમને ખૂબ જ પરેશાન કરી દીધા અને તેમણે બાળકો અને ગર્ભવતી મહિલાઓની સુરક્ષા માટે દૂધની બોટલો પર એક્સપાયરી ડેટ લગાવવાનું અભિયાન શરૂ કર્યું.
જો કે, ઘણા લોકો માને છે કે આ વાર્તા એટલા માટે બનાવવામાં આવી હતી કે તે તેની પ્રિન્ટીંગ મશીનોની કાર્યક્ષમતાનો લાભ લઈને ઘણા પૈસા કમાઈ શકે. જો કે, કારણ ગમે તે હોય, આજે અલ કેપોનના કારણે જ આપણે અને તમે બગડેલું દૂધ પીવાથી બચી ગયા છીએ.