ભારતમાં જે ઝડપે હાઈવે અને એક્સપ્રેસ વેનું નિર્માણ થઈ રહ્યું છે, તે જ ઝડપે પરિવહન પણ વધી રહ્યું છે. હાઈવે-એક્સપ્રેસ પર વાહનો ઝડપભેર દોડી રહ્યા છે. હવે આ માર્ગો પર વાહનોને વધુ સ્પીડ આપવા માટે સરકારે વધુ એક પગલું ભર્યું છે. નવા નિયમ અનુસાર, જો તમે હાઈવે અથવા એક્સપ્રેસ વે પર વાહન ચલાવો છો, તો હવે તમારે 20 કિલોમીટર સુધી કોઈ ટોલ ચૂકવવો પડશે નહીં. રોડ ટ્રાન્સપોર્ટ અને હાઈવે મંત્રાલયે ગ્લોબલ નેવિગેશન સેટેલાઇટ સિસ્ટમ (GNSS) સાથે ફીટ કરાયેલા ખાનગી વાહનોને આ છૂટ આપી છે. ચાલો સમજીએ કે આ ગ્લોબલ નેવિગેશન સેટેલાઇટ સિસ્ટમ (GNSS) શું છે અને આ સમગ્ર સિસ્ટમ કેવી રીતે કામ કરશે, હાઇવે અને એક્સપ્રેસવે પર તમારી મુસાફરીની શૈલી કેવી રીતે બદલાશે?
20 કિલોમીટર પર કોઈ ટોલ ટેક્સ લેવામાં આવશે નહીં
માર્ગ પરિવહન અને ધોરીમાર્ગ મંત્રાલયે રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ ફી (દર અને સંગ્રહનું નિર્ધારણ) નિયમો 2008માં સુધારો કર્યો છે. સરકારે જીપીએસ આધારિત ટોલ સિસ્ટમને મંજૂરી આપી છે. આ નવી સિસ્ટમ હેઠળ વાહનોને ટોલ પ્લાઝા પર રોકવાની જરૂર નહીં પડે. નવી સેટેલાઇટ-આધારિત સિસ્ટમ દ્વારા, ફાસ્ટેગ અથવા રોકડની ઝંઝટ વગર વાહનની નંબર પ્લેટની મદદથી ટોલ ટેક્સ સીધો જ કપાશે. આ નવી સિસ્ટમથી જીપીએસ દ્વારા વાહનો પાસેથી ટોલ વસૂલવામાં આવશે. સરકારે GNSSથી સજ્જ ખાનગી વાહનોને 20 કિમી સુધીના ટોલ ટેક્સમાંથી મુક્તિ આપી છે.
વાહન જેટલું વધુ મુસાફરી કરશે તેટલો વધુ ટેક્સ આપવો પડશે.
નવા નિયમ હેઠળ હાઇવે અને એક્સપ્રેસ વે પર વાહનો જેટલા અંતરે મુસાફરી કરે છે તેટલો જ ટેક્સ વસૂલવામાં આવશે. સેટેલાઇટ-આધારિત ટોલ સિસ્ટમ જીએનએસએસ ટેક્નોલોજી પર આધાર રાખે છે, જે વાહનોના ચોક્કસ સ્થાનને ટ્રેસ કરવાની મંજૂરી આપે છે. જેના કારણે વાહન જેટલા અંતરે મુસાફરી કરે છે તે પ્રમાણે ટેક્સ ભરવો પડે છે. નવા ટોલ વસૂલાત માટે વાહનો માટે ઓન-બોર્ડ યુનિટ (OBU) અને GPS હોવું જરૂરી છે. નવી સિસ્ટમ ફાસ્ટેગ અથવા ઓટોમેટિક નંબર પ્લેટ રેકગ્નિશન (ANPR) ટેક્નોલોજીથી અલગ હશે. ટોલ ટેક્સ ફ્રી: કાર માલિકોએ હાઇવે અને એક્સપ્રેસ વે પર ટોલ ટેક્સ ચૂકવવો પડશે નહીં! ગડકરીએ આ સારા સમાચાર આપ્યા
ટોલ બ્લોક ખતમ થશે, જામ નહીં થાય
GNSS આધારિત ટોલ ટેક્સ સિસ્ટમ લાગુ થયા પછી, લોકો ક્યાંય રોકાયા વિના મુસાફરીનો આનંદ માણશે. આ સિસ્ટમ હેઠળ, વાહનો દ્વારા ચલાવવામાં આવતા કિલોમીટર મુજબ ટેક્સ કાપવામાં આવશે. એકવાર આ સિસ્ટમ સંપૂર્ણ રીતે લાગુ થઈ જાય પછી, સમગ્ર દેશમાંથી ટોલ બ્લોક અને ટોલ પ્લાઝા નાબૂદ થઈ જશે. ટોલ પ્લાઝા પર લાંબા સમય સુધી ટ્રાફિક જામ નહીં થાય. આ GNSS સિસ્ટમ હેઠળ, વાહન હાઇવે અથવા એક્સપ્રેસ વે પર મુસાફરી કરે તે અંતર અનુસાર ખાતામાંથી પૈસા આપોઆપ કપાઈ જશે. એટલે કે વાહનોને ટોલ પ્લાઝા પર રોકવાની જરૂર નહીં પડે. હાઇવે પર કાર ઝડપથી દોડશે. યુદ્ધ દરમિયાન ઇઝરાયેલમાં ભારતીયોને 2 લાખ રૂપિયાનો પગાર, મફત રહેઠાણ, ભોજન અને મફત સારવાર…
સંપૂર્ણ GNSS સિસ્ટમ શું છે, તે કેવી રીતે કાર્ય કરશે?
હાલમાં લોકો ફાસ્ટેગ અથવા રોકડ દ્વારા ટોલ ટેક્સ ચૂકવે છે, જેના કારણે ટોલ પ્લાઝા પર વાહનોની કતાર લાગી છે. વિવિધ સ્થળોએ બનેલા ટોલ પ્લાઝા પર વાહનોને રોકવા પડે છે, પરંતુ હવે નવી સિસ્ટમ આવી રહી છે. GNSS સિસ્ટમ સેટેલાઇટ આધારિત નેવિગેશન સિસ્ટમ હશે, જેમાં વાહનોમાં લગાવેલા GPS અને OBUની મદદથી ટોલ ટેક્સ કાપવામાં આવશે. આ સમગ્ર સિસ્ટમ ભારતની પોતાની નેવિગેશન સિસ્ટમ GAGAN અને NavICની મદદથી કામ કરશે. તેમની મદદથી વાહનોને ટ્રેક કરવાનું સરળ બનશે.
નવી ટોલ સિસ્ટમ કેવી રીતે કામ કરશે?
નવી ટોલ સિસ્ટમ માટે ઓન-બોર્ડ યુનિટ એટલે કે ઓબીયુ વાહનોમાં સ્થાપિત કરવામાં આવશે. આ ટ્રેકિંગ ડિવાઈસની મદદથી હાઈવે પર વાહનોને ટ્રેક કરવામાં આવશે. આ ટ્રેકિંગ મશીન દ્વારા હાઇપર પર વાહનો દ્વારા કવર કરવામાં આવેલ અંતરની ગણતરી કરવામાં આવશે. આમાં મદદ કરવા માટે, GPS અને GNSS હશે, જે OBUને ટોલ ગણતરીમાં મદદ કરશે. આ GNSS સિસ્ટમના આધારે લિંક કરેલ બેંક ખાતા સાથે જોડવામાં આવશે. હાઇવે અને એક્સપ્રેસ વે પર વાહનો જેટલા અંતરે મુસાફરી કરે છે, તેના ખાતામાંથી સીધા પૈસા કપાશે.
આ નવી સિસ્ટમથી શું ફાયદો થશે?
નવી સિસ્ટમ સંપૂર્ણ રીતે લાગુ થયા બાદ લોકોને ટોલ પ્લાઝા પર જામનો સામનો કરવો નહીં પડે. તમને રોકડ કે ફાસ્ટેગની ઝંઝટમાંથી મુક્તિ મળશે. તમે જેટલી વધુ મુસાફરી કરશો તેટલો વધુ ટોલ ટેક્સ ભરવો પડશે. તમારે 20 કિમી સુધીની મુસાફરી માટે કંઈપણ ચૂકવવું પડશે નહીં. લોકોનો સમય અને નાણાં બંનેની બચત થશે.