દારીને મોટું પ્રોત્સાહન મળવાનું છે. હવે એરબસના C-295 મિલિટરી ટ્રાન્સપોર્ટ એરક્રાફ્ટનું ઉત્પાદન ભારતમાં જ થશે. આ માટે વડોદરામાં ટાટા એરક્રાફ્ટ કોમ્પ્લેક્સ તૈયાર છે. સોમવારે (28 ઓક્ટોબર 2024) વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી આ ખાનગી ક્ષેત્રના પ્લાન્ટનું ઉદ્ઘાટન કરશે. તેમની સાથે સ્પેનના પીએમ પેડ્રો સાંચેઝ પણ હાજર રહેશે. ભારતના C-295 પ્રોગ્રામમાં કુલ 56 એરક્રાફ્ટ હશે, જેમાંથી 16 એરબસ દ્વારા સીધા જ ડિલિવરી કરવામાં આવશે અને બાકીના 40નું ભારતમાં ઉત્પાદન કરવામાં આવશે. આ 40 C-295 એરક્રાફ્ટના ઉત્પાદનની જવાબદારી ‘ટાટા એડવાન્સ્ડ સિસ્ટમ્સ લિમિટેડ’ની રહેશે.
વડોદરાનું ટાટા એરક્રાફ્ટ કોમ્પ્લેક્સ આટલું ખાસ કેમ છે?
28 ઓક્ટોબર 2024નો દિવસ ભારતના સંરક્ષણ અને એરોસ્પેસ ક્ષેત્ર માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. C-295 પ્રોજેક્ટ ઐતિહાસિક છે કારણ કે તે પ્રથમ વખત છે જ્યારે કોઈ ખાનગી કંપની ભારતમાં સંપૂર્ણ લશ્કરી વિમાનનું ઉત્પાદન કરશે.
ઓક્ટોબર 2022 માં, PM મોદીએ વડોદરામાં ફાઇનલ એસેમ્બલી લાઇન (FAL) નો શિલાન્યાસ કર્યો. Tata Aircraft Complex (TAC) દેશમાં લશ્કરી એરક્રાફ્ટનું ઉત્પાદન કરવા જઈ રહેલા ખાનગી ક્ષેત્રનું પ્રથમ FAL હશે.
વડાપ્રધાન કાર્યાલય (PMO) પાસેથી મળેલી માહિતી અનુસાર, ટાટા એરક્રાફ્ટ કોમ્પ્લેક્સમાં એક ઇકોસિસ્ટમ બનાવવામાં આવી છે, જેમાં ઉત્પાદનથી લઈને એસેમ્બલી, ટેસ્ટ અને ક્વોલિફિકેશનથી લઈને ડિલિવરી અને મેઈન્ટેનન્સ સુધી… એટલે કે એરક્રાફ્ટના સમગ્ર જીવન માટે ઈકોસિસ્ટમ.
C-295 પ્રોગ્રામમાં ટાટા ઉપરાંત ઘણી સરકારી અને ખાનગી ક્ષેત્રની કંપનીઓ તેમની ભૂમિકા ભજવશે. ભારત ઈલેક્ટ્રોનિક્સ લિમિટેડ અને ભારત ડાયનેમિક્સ લિમિટેડ જેવી PSUs આ પ્રોગ્રામનો ભાગ છે.
એરબસ C-295: એરબોર્ન સપોર્ટ સિસ્ટમ
એરબસ C-295 એક મધ્યમ વ્યૂહાત્મક પરિવહન વિમાન છે, પરંતુ તે તદ્દન સર્વતોમુખી છે. તેનો ઉપયોગ કાર્ગોથી લઈને સૈનિકો સુધી બધું જ પરિવહન કરવા માટે થઈ શકે છે. આ વિમાન પરિવહન, પેરાશૂટ ડ્રોપિંગ, ઈલેક્ટ્રોનિક સિગ્નલ ઈન્ટેલિજન્સ (ELINT), મેડિકલ ઈવેક્યુએશન (MEDEVAC) અને મેરીટાઇમ પેટ્રોલ સહિતના વિવિધ મિશન માટે તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે.
આ વિમાનમાં 9 ટન સામાન અથવા 71 સૈનિકો લઈ જઈ શકાય છે. તેમાં બે પ્રેટ એન્ડ વ્હીટની ટર્બોપ્રોપ એન્જિન છે. તે 30,000 ફૂટ સુધીની ઊંચાઈએ જઈ શકે છે. 481.52 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ક્રૂઝ ઝડપે ઉડે છે. આના દ્વારા એર-ટુ-એર રિફ્યુઅલિંગ કરી શકાય છે, આ સિસ્ટમ ફિક્સ્ડ વિંગ એરક્રાફ્ટ અને હેલિકોપ્ટર સાથે સુસંગત છે.
એરબસ C-295 અગાઉ CASA C-295 તરીકે ઓળખાતું હતું. તે 90 ના દાયકામાં વિકસાવવામાં આવ્યું હતું. તેણે 28 નવેમ્બર, 1997ના રોજ તેની પ્રથમ ઉડાન ભરી હતી. 1999માં, સ્પેનિશ એરફોર્સ C-295 તેનો પહેલો ગ્રાહક બન્યો, ત્યારબાદ ઇજિપ્ત, પોલેન્ડ અને ભારત સહિત ઘણા દેશોએ તેમાં રસ દાખવ્યો.
અહેવાલો અનુસાર, વડોદરાના ટાટા એરક્રાફ્ટ કોમ્પ્લેક્સમાં C-295 એરક્રાફ્ટ બનાવવાનું કામ આ વર્ષથી જ શરૂ થશે. પ્રથમ એરક્રાફ્ટ 2026 સુધીમાં ડિલિવર થવાની ધારણા છે. તમામ 40 એરક્રાફ્ટની ડિલિવરી ઓગસ્ટ 2031 સુધીમાં પૂર્ણ થવાની અપેક્ષા છે.