December 01, 2025
આ તહેવારની શરૂઆત દર વર્ષે કારતક મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષ (અંધારા પખવાડિયા) ના તેરમા દિવસે ધનતેરસ ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે સોનું, ચાંદી અને નવા વાસણો ખરીદવાને ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. ધાર્મિક માન્યતા મુજબ ધનતેરસ પર ખરીદી કરવાથી ધન અને સૌભાગ્યમાં તેર ગણો વધારો થાય છે. કેલેન્ડર મુજબ, આ વર્ષે ધનતેરસનો શુભ તહેવાર શનિવાર, 18 ઓક્ટોબરના રોજ ઉજવવામાં આવશે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે આ દિવસે ખરીદી શા માટે આટલી શુભ માનવામાં આવે છે? આ પાછળ બે મુખ્ય પૌરાણિક કથાઓ છે, જે આ તહેવારનું મહત્વ વધારે છે.
ધનતેરસ પર ખરીદીનું મહત્વ, ભગવાન ધનવંતરીની વાર્તા
સમુદ્ર મંથન અને અમૃત કળશ
પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, એકવાર દેવતાઓ અને રાક્ષસોએ અમૃત મેળવવા માટે દૂધના સમુદ્ર મંથન કર્યું. કારતક મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષના તેરમા દિવસે ભગવાન ધનવંતરી મંથન દરમિયાન પ્રગટ થયા હતા. જ્યારે તેઓ પ્રગટ થયા, ત્યારે તેમણે પોતાના હાથમાં અમૃતથી ભરેલું સોનેરી/પિત્તળનું વાસણ પકડ્યું હતું. આ વાસણ ધન અને સ્વાસ્થ્યનું પ્રતીક હતું. ભગવાન ધન્વંતરિ અમૃતના ઘડા સાથે પ્રગટ થયા હોવાથી, આ તિથિને ‘ધન ત્રયોદશી’ કહેવામાં આવતી હતી.
આ દિવસે કોઈપણ ધાતુ અથવા નવી વસ્તુ (ખાસ કરીને વાસણો અને ધાતુ) ખરીદવી ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આનાથી ઘરમાં ધન અને સ્વાસ્થ્ય આવે છે અને નાણાકીય સમસ્યાઓ દૂર થાય છે. પિત્તળના વાસણો ખરીદવાને ખાસ શુભ માનવામાં આવે છે કારણ કે ભગવાન ધન્વંતરિએ પોતાના હાથમાં પિત્તળનું ઘડું રાખ્યું હતું.
ધનતેરસ પર સોના અને ચાંદી ખરીદવાની બીજી એક પૌરાણિક કથા
બીજી એક પૌરાણિક કથા અનુસાર, જ્યારે ભગવાન વિષ્ણુએ રાજા બલિના અહંકારને તોડવા માટે વામનનું રૂપ ધારણ કર્યું, ત્યારે તેમણે રાજા બલિ પાસેથી દાન તરીકે ત્રણ પગલાં જમીન માંગી. રાજા બલિ સંમત થયા. ભગવાન વામનએ પોતાના પહેલા પગલાથી આખી પૃથ્વી અને બીજા પગલાથી સ્વર્ગ માપ્યું. જ્યારે તેમના ત્રીજા પગલા માટે કોઈ જગ્યા બાકી ન રહી, ત્યારે રાજા બલિએ ભગવાન વામનના ચરણોમાં પોતાનું માથું મૂક્યું.
Trending News
આ રીતે, રાજા બલિએ પોતાની પાસે જે કંઈ હતું તે દાનમાં આપી દીધું. એવું માનવામાં આવે છે કે દેવતાઓએ તેમની પાસેથી જે સંપત્તિ લીધી હતી તેનાથી અનેક ગણી વધુ સંપત્તિ પાછી મેળવી હતી. આ પ્રસંગે ધનતેરસનો તહેવાર પણ ઉજવવામાં આવે છે, જે સંપત્તિ વધારવાનો સંદેશ આપે છે.