December 01, 2025
અમેરિકા અને ભારત વચ્ચે તેલને લઈને ઝઘડો ચાલી રહ્યો છે. વાસ્તવમાં, યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે 6 ઓગસ્ટે ભારત પર 25% નો વધારાનો ટેરિફ લાદ્યો હતો. આ નિર્ણય એટલા માટે લેવામાં આવ્યો હતો કારણ કે ભારત સતત રશિયા પાસેથી મોટા પ્રમાણમાં સસ્તા ક્રૂડ ઓઇલ ખરીદી રહ્યું છે.
અમેરિકાએ પહેલાથી જ ભારત પર 25% ટેરિફ લાદી દીધો હતો. હવે આ નવા નિર્ણય પછી, ભારત પર કુલ 50% ટેરિફ લાદવામાં આવ્યો છે. એટલે કે, ભારતે અમેરિકા પાસેથી માલ ખરીદતી વખતે બમણો ટેક્સ ચૂકવવો પડશે.
હવે અમેરિકા કહે છે કે રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ દરમિયાન ભારતે રશિયાને ટેકો ન આપવો જોઈએ અને પુતિન રશિયન તેલ ખરીદીને નાણાકીય મદદ મેળવી રહ્યા છે. આ જ કારણ છે કે અમેરિકા સતત ભારત પર દબાણ કરી રહ્યું છે. ચાલો જાણીએ કે જો ભારત રશિયા પાસેથી તેલ નહીં ખરીદે તો શું થશે અને ભારત રશિયાને કેવી રીતે મદદ કરી રહ્યું છે.
ભારતે રશિયાને કેવી રીતે ટેકો આપ્યો
Trending News
સૌ પ્રથમ, આ રીતે સમજો કે યુદ્ધ શરૂ થયા પછી પશ્ચિમી દેશોએ રશિયા પર કડક આર્થિક પ્રતિબંધો લાદ્યા છે. યુરોપ અને અમેરિકાએ રશિયા પાસેથી તેલ અને ગેસ ખરીદવાનું લગભગ બંધ કરી દીધું છે. રશિયાના અર્થતંત્રનો મોટો ભાગ તેલ અને ગેસના વેચાણ પર નિર્ભર છે. આવી સ્થિતિમાં, ભારત અને ચીન જેવા દેશોએ રશિયા પાસેથી મોટા પાયે તેલ ખરીદીને તેને આર્થિક ટેકો આપ્યો છે.
ભારત રશિયાનો સૌથી મોટો તેલ ખરીદનાર દેશ છે
આ સોદો ભારત માટે પણ ફાયદાકારક રહ્યો છે. રશિયાએ આંતરરાષ્ટ્રીય બજાર કરતાં ભારતને ખૂબ સસ્તા ભાવે ક્રૂડ તેલ વેચ્યું છે. માહિતી અનુસાર, 2021 સુધી, ભારત રશિયા પાસેથી તેની કુલ તેલ જરૂરિયાતના માત્ર 2% ખરીદતું હતું, પરંતુ 2023 સુધીમાં આ આંકડો વધીને 40% થી વધુ થઈ ગયો હતો. એટલે કે, ભારત રશિયાનો સૌથી મોટો તેલ ખરીદનાર દેશ બની ગયો છે.
હવે જો ભારત રશિયા પાસેથી તેલ લેવાનું બંધ કરે છે, તો રશિયાને મોટો ફટકો પડશે. તેની આવકમાં ભારે ઘટાડો થશે અને તેના માટે લાંબા સમય સુધી યુદ્ધ ચલાવવું મુશ્કેલ બનશે. તે જ સમયે, ભારત માટે સમસ્યા પણ વધશે, કારણ કે તેને ફરીથી ગલ્ફ દેશો અને અન્ય સપ્લાયર્સ પાસેથી મોંઘા ભાવે તેલ ખરીદવું પડશે. આનાથી પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં વધારો થઈ શકે છે અને તેની સીધી અસર ફુગાવા પર પડશે.
ભારતે રશિયાને કેવી રીતે મજબૂત બનાવ્યું
ભારત રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધમાં સીધું સામેલ નથી, પરંતુ તેલ ખરીદીને તેણે રશિયાના અર્થતંત્રને ચોક્કસપણે મજબૂત બનાવ્યું છે. પશ્ચિમી દેશો માને છે કે ભારતે સસ્તું તેલ ખરીદીને રશિયાને આર્થિક ટેકો આપ્યો છે, જેનાથી પુતિનને યુદ્ધ ચાલુ રાખવામાં મદદ મળી. જોકે, ભારતનો તર્ક એ છે કે તે તેના નાગરિકોના હિતમાં નિર્ણયો લે છે અને તેની પ્રાથમિકતા સસ્તી ઉર્જા સુનિશ્ચિત કરવાની છે.
ભારત રશિયા પાસેથી માત્ર તેલ જ નહીં, પણ કોલસો અને ખાતરો પણ ખરીદે છે. ઉપરાંત, છેલ્લા બે વર્ષમાં બંને દેશો વચ્ચેના વેપારનું કદ બમણાથી વધુ થઈ ગયું છે. એટલે કે, એ સ્પષ્ટ છે કે જો ભારત રશિયા પાસેથી તેલ લેવાનું બંધ કરશે, તો રશિયાને મોટું નુકસાન થશે, પરંતુ તે જ સમયે ભારતના અર્થતંત્ર પર દબાણ પણ વધશે.