December 01, 2025
જેમ ટ્રેનમાં મુસાફરી કરતા લોકો માટે વીમો હોવો ફરજિયાત છે, તેવી જ રીતે ફ્લાઇટમાં મુસાફરી કરતા લોકો માટે પણ વીમો હોવો જરૂરી છે. વિદેશી મુસાફરો અથવા આંતરરાષ્ટ્રીય ફ્લાઇટ્સ માટે આ નિયમ વધુ કડક છે. એર ઇન્ડિયાની ફ્લાઇટ લંડન જતી હોવાથી, તે આંતરરાષ્ટ્રીય ફ્લાઇટ હતી, જોકે મોટાભાગના મુસાફરો ભારતીય હતા. તેથી, પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે વિમાન દુર્ઘટનામાં જીવ ગુમાવનારા મુસાફરોને કેટલો વીમો આપી શકાય છે. આંતરરાષ્ટ્રીય ફ્લાઇટ્સ માટે મુસાફરોના વીમા માટેના નિયમો શું છે?
આંતરરાષ્ટ્રીય હવાઈ અકસ્માતોમાં મુસાફરોને મળતા વળતરની રકમ મુખ્યત્વે મોન્ટ્રીયલ કન્વેન્શન 1999 હેઠળ નક્કી કરવામાં આવે છે, જેને ભારત સહિત 130 થી વધુ દેશો દ્વારા અપનાવવામાં આવ્યું છે. આ સંમેલન આંતરરાષ્ટ્રીય ફ્લાઇટ્સમાં અકસ્માતો, મૃત્યુ, ઇજા અથવા સામાન ગુમાવવા માટે વળતર અને નાણાકીય સહાય નક્કી કરવા માટે બનાવવામાં આવ્યું હતું. આ સંમેલનનું પાલન કરતી એર ઇન્ડિયા જેવી એરલાઇન્સ તેના નિયમો અનુસાર વળતર આપે છે.
વીમાની રકમ કેટલી હશે: મોન્ટ્રીયલ કન્વેન્શન હેઠળ, એરલાઇનને દરેક મુસાફરને આશરે $1.5 મિલિયન અથવા રૂ. 12.5 કરોડ (ઓક્ટોબર 2023ના દરોના આધારે) માટે વીમો આપવાની જરૂર છે. આ રકમ એવા મુસાફરોને આપવામાં આવે છે જેઓ અકસ્માતમાં મૃત્યુ પામે છે અથવા શારીરિક રીતે અક્ષમ હોય છે. જો એરલાઇનની બેદરકારી અકસ્માત માટે જવાબદાર સાબિત થાય છે, તો વળતર અમર્યાદિત હોઈ શકે છે, જે પીડિતના આશ્રિતોની ઉંમર, આવક અને સ્થિતિના આધારે હોય છે.
…તો વળતર વધી શકે છે: જો એરલાઇનની કોઈ ભૂલ અથવા બેદરકારીને કારણે મુસાફરનો જીવ જાય છે, તો વીમા અને વળતરની રકમ વધુ હોઈ શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો કોઈ મુસાફર મૃત્યુ પામે છે અને તે તેના પરિવારનો એકમાત્ર કમાનાર હોય, તો કોર્ટમાં વધુ વળતર (કેટલાક કરોડ રૂપિયા સુધી)નો દાવો કરી શકાય છે.
Trending News
અકસ્માતમાં બચી ગયેલા મુસાફરોને શું મળશે? જો કોઈ મુસાફર વિમાન દુર્ઘટનામાં બચી જાય છે પરંતુ તેના સામાનને નુકસાન થાય છે, તો તેને પ્રતિ મુસાફર લગભગ 1.4 લાખ રૂપિયાનું વળતર મળી શકે છે, જેમાં ચેક-ઇન અને કેબિન બેગનો સામાન શામેલ છે. જો મુસાફર પાસે કોઈ ખાસ કિંમતી વસ્તુઓ હોય, તો તેણે તે અગાઉથી જાહેર કરવી પડશે, અન્યથા વળતર મર્યાદિત રહે છે. જો તેણે એરલાઇન્સને આ વિશે જાણ કરી હોય, તો તે નુકસાનના કિસ્સામાં તેના માટે વળતરનો દાવો કરી શકે છે.
એર ઇન્ડિયા વીમા કવરેજ કેવી રીતે પૂરું પાડે છે:
એર ઇન્ડિયા આંતરરાષ્ટ્રીય મુસાફરો માટે ટાટા એઆઈજી સાથે મુસાફરી વીમો આપે છે, જેમાં અકસ્માત વળતરનો સમાવેશ થઈ શકે છે. વીમા પૉલિસીના આધારે, મૃત્યુની સ્થિતિમાં 41 લાખ રૂપિયાથી 8.3 કરોડ રૂપિયા સુધીનું કવરેજ આપવામાં આવે છે. તેનું પ્રીમિયમ પ્રતિ દિવસ 40.82 રૂપિયાથી શરૂ થાય છે, જે ટ્રિપના કવરેજ અને સમયગાળા પર આધાર રાખે છે.
વળતર માટે, મુસાફર અથવા તેમના આશ્રિતોએ એરલાઇન (જેમ કે એર ઇન્ડિયા) અથવા વીમા પ્રદાતા (ટાટા એઆઈજી) પાસે દાવો દાખલ કરવો પડશે. આ માટે, બોર્ડિંગ પાસ, પાસપોર્ટ, મેડિકલ સર્ટિફિકેટ, મૃત્યુ પ્રમાણપત્ર અને અકસ્માતની એફઆઈઆર કોપી જેવા જરૂરી દસ્તાવેજો જોડવા પડશે. એ ધ્યાનમાં રાખવું જરૂરી છે કે દાવો અકસ્માતના 2 વર્ષની અંદર કરવો જોઈએ. જો એરલાઇન અથવા વીમા કંપની ઓછું વળતર આપે છે, તો મુસાફર મોન્ટ્રીયલ કન્વેન્શન હેઠળ સક્ષમ કોર્ટ (જેમ કે ભારતમાં ગ્રાહક કોર્ટ અથવા સિવિલ કોર્ટ) માં અપીલ કરી શકે છે.