ઉત્તર પ્રદેશના સહારનપુર જિલ્લાના દેવબંદ ક્ષેત્રમાં આવેલું ગામ મિરાગપુર દેશભરમાં નશા મુક્ત ગામ તરીકેની ઓળખ બની ગયું છે. અહીંના લોકોએ છેલ્લા 500 વર્ષથી માંસ, આલ્કોહોલનું સેવન કર્યું નથી કે ધૂમ્રપાન જેવા કોઈ નશાનું સેવન કર્યું નથી. આટલું જ નહીં, ગ્રામજનો ડુંગળી અને લસણને પણ ટાળે છે.
દેશભરમાં નશામુક્ત ગામ તરીકે ઓળખ મેળવનાર મિરાગપુરનું નામ વર્ષ 2020માં ઈન્ડિયા બુક ઓફ રેકોર્ડ્સમાં પણ નોંધાયેલું છે. સહારનપુરના ઐતિહાસિક અને પ્રસિદ્ધ દેવબંદથી આઠ કિલોમીટર દૂર મેંગલોર રોડ પર કાલી નદીના કિનારે આવેલું મિરાગપુર તેની ખાસ જીવનશૈલી અને સાત્વિક ખોરાક માટે પ્રખ્યાત છે. આશરે 10 હજારની વસ્તી ધરાવતું મિરાગપુર ગામ સ્મોક ફ્રી ગામની શ્રેણીમાં સામેલ છે.
બાબા ગુરુ ફકીરા દાસે સલાહ આપી હતી
એવું કહેવાય છે કે લગભગ 500 વર્ષ પહેલાં બાબા ગુરુ ફકીરા દાસ આ ગામમાં આવ્યા હતા, તેમણે ગામના લોકોને કહ્યું હતું કે જો તેઓ ડ્રગ્સ અને અન્ય નશીલા પદાર્થો છોડી દે તો ગામ સુખી અને સમૃદ્ધ બની જશે. અહીંના લોકો 17મી સદીથી આ પરંપરાને અનુસરી રહ્યા છે.
સંબંધીઓ પણ અહીં આવીને વ્યસન છોડી દે છે.
અહીં બાબા ગુરુ ફકીરા દાસની સમાધિ છે અને તેમની યાદમાં દર વર્ષે મોટા મેળાનું આયોજન કરવામાં આવે છે. આ પ્રસંગે ગ્રામજનો સગા સંબંધીઓને તેમના ઘરે બોલાવે છે. આ દિવસે દેશી ઘીમાં તમામ ખાદ્યપદાર્થો તૈયાર કરવામાં આવે છે. જો કોઈ મહેમાનને ધૂમ્રપાનનો શોખ હોય તો પણ તે અહીં આવ્યા પછી આવું કરતા નથી. ગામને નશા મુક્ત બનાવવામાં કેટલાક યુવાનોએ મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું હતું. ગામના લોકો તેને બાબા ફકીરા દાસનું વરદાન માને છે. તે યુવાન હોય કે વૃદ્ધ, અહીં દરેક વ્યક્તિ કસરત અને રમતગમત તરફ વધુ ધ્યાન આપે છે.