આ વર્ષે સાઉદી અરેબિયામાં હજ યાત્રા દરમિયાન ભારે ગરમીને કારણે 1,000 થી વધુ હજ યાત્રીઓના મૃત્યુ થયા છે. જેમાં 98 ભારતીયોનો પણ સમાવેશ થાય છે. જો કે, હજ યાત્રા દરમિયાન આટલા મોટા પાયે જાનહાનિને કારણે સાઉદી અરેબિયાની સિસ્ટમ પ્રશ્નના ઘેરામાં આવી ગઈ છે. જ્યારે ઇજિપ્તે હજ યાત્રીઓને મક્કા લઇ જતી કંપનીઓના લાયસન્સ સસ્પેન્ડ કર્યા છે, ત્યારે કેટલાક હાજીઓએ આરોગ્ય વ્યવસ્થા પર સવાલો ઉભા કર્યા છે.
હકીકતમાં, સાઉદી અરેબિયામાં હજ યાત્રા દરમિયાન સેંકડો લોકોના મોત થયા હતા. જણાવવામાં આવ્યું હતું કે સાઉદી અરેબિયામાં આકરી ગરમીના કારણે આમાંથી મોટાભાગના લોકોના મોત થયા છે, કારણ કે અહીં તાપમાન 51 ડિગ્રીને વટાવી ગયું હતું.
ઇજિપ્ત અને ભારત સહિત ઘણા દેશોના નાગરિકોએ જીવ ગુમાવ્યા
સમાચાર એજન્સી એએફપીએ એક આરબ રાજદ્વારીને ટાંકીને જણાવ્યું હતું કે આ વર્ષની હજ યાત્રા દરમિયાન 658 ઇજિપ્તવાસીઓના મોત થયા હતા. તે જ સમયે ઇન્ડોનેશિયા અનુસાર, તેના 200 થી વધુ નાગરિકોએ જીવ ગુમાવ્યો. ભારતે એમ પણ કહ્યું કે તેની પાસે 98 લોકોના મોતની માહિતી છે. આ સિવાય પાકિસ્તાન, મલેશિયા, જોર્ડન, ઈરાન, સેનેગલ, સુદાન અને ઈરાકે પણ પોતાના નાગરિકોના મોતની પુષ્ટિ કરી છે.
ઇજિપ્તની સરકારે ટ્રાવેલ કંપનીઓ સામે પગલાં લીધાં
હજ યાત્રા દરમિયાન સૌથી વધુ નાગરિકોના મોત થયા બાદ ઈજિપ્તની સરકારે મોટું પગલું ભર્યું છે. ઇજિપ્તની સરકારે શનિવારે જાહેરાત કરી હતી કે તેણે 16 ટૂર અને ટ્રાવેલ કંપનીઓના લાઇસન્સ સસ્પેન્ડ કર્યા છે જેણે સાઉદી અરેબિયામાં હજ યાત્રાળુઓની મુસાફરીની સુવિધા આપી હતી. તેમણે કહ્યું કે આ કંપનીઓ હજ યાત્રીઓને તબીબી સંભાળ જેવી મહત્વપૂર્ણ સેવાઓ પૂરી પાડવામાં નિષ્ફળ રહી છે.
હજથી પરત ફરેલા યાત્રિકોએ પોતાની આંખે જે જોયું તે જણાવ્યું
તે જ સમયે, હજ યાત્રીઓએ સીએનએનને જણાવ્યું હતું કે સાઉદી અરેબિયામાં તીર્થયાત્રીઓને ભારે ગરમીની અસરથી બચાવવા માટે પૂરતી તબીબી અથવા મૂળભૂત સુવિધાઓ નથી. પ્રત્યક્ષદર્શીઓએ જણાવ્યું કે હજ યાત્રા દરમિયાન લોકો અચાનક બેહોશ થઈ ગયા હતા. “ઘરે પાછા ફરતી વખતે, મેં ઘણા યાત્રાળુઓને મરતા જોયા. લગભગ દરેક સો મીટરના અંતરે, સફેદ કપડાથી ઢંકાયેલો મૃતદેહ હતો,”
મુસાફરોના મોત કેમ થયા?
સાઉદી અરેબિયાના આંકડાકીય મહાનિર્દેશાલયના જણાવ્યા અનુસાર, આ વર્ષે હજ દરમિયાન 1.8 મિલિયનથી વધુ લોકો અહીં પહોંચ્યા હતા. ઇસ્લામિક કેલેન્ડર મુજબ દર વર્ષે હજની મોસમ બદલાય છે અને આ વર્ષે તે જૂનમાં આવી, જે સૌથી ગરમ મહિનાઓમાંનો એક છે. એએફપીના અહેવાલ મુજબ, મૃત્યુ પામેલા લોકોમાંથી અડધાથી વધુ લોકો નોંધાયેલા નથી, જેના કારણે તેઓને એસી ટેન્ટ અને બસ જેવી સુવિધાઓ મળી શકી નથી અને વધતા તાપમાને પણ લોકો માટે ઘણી સમસ્યાઓ ઊભી કરી છે.
ભારતમાંથી કેટલા હજયાત્રીઓ હજ પર ગયા?
વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા રણધીર જયસ્વાલે કહ્યું કે ગયા વર્ષે હજના સમગ્ર સમયગાળા દરમિયાન ભારતમાંથી કુલ 187 લોકોના મોત થયા હતા. તેમણે કહ્યું, “આ વર્ષે 1,75,000 ભારતીય તીર્થયાત્રીઓ હજ માટે મક્કા ગયા છે. હજનો સમયગાળો 9મી મેથી 22મી જુલાઈ સુધીનો છે.
આ વર્ષે અત્યાર સુધીમાં 98 લોકોના મોત થયા હોવાના અહેવાલ છે. આ મૃત્યુ કુદરતી કારણો, જૂના રોગો અને વૃદ્ધાવસ્થાના કારણે થયા છે. અરાફાતના દિવસે છ લોકોના મોત થયા હતા અને ચાર અકસ્માતોને કારણે મૃત્યુ પામ્યા હતા.