July 08, 2024
ભારતમાં ખાદ્ય પદાર્થોમાં ઘણી ભેળસેળ થાય છે. ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓની ગુણવત્તા અને જથ્થા વધારવા માટે આવા ખતરનાક રસાયણો ભેળવવામાં આવે છે જે આરોગ્યને ગંભીર અને જીવલેણ રોગોના જોખમમાં મૂકી શકે છે. અત્યારે ઉનાળો અને કેરીની સિઝન છે, જેથી વેપારીઓ કેરીને ઝડપથી પકવવા માટે ઝેરી રસાયણોનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે.
તમિલનાડુમાં ખાદ્ય સુરક્ષા વિભાગે એક વેરહાઉસમાંથી લગભગ 7.5 ટન ભેળસેળયુક્ત કેરી જપ્ત કરી છે. આ કેરીઓને પકવવા માટે કેલ્શિયમ કાર્બાઈડનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. કેલ્શિયમ કાર્બાઈડ એક રાસાયણિક પદાર્થ છે જેના ઉપયોગ પર ફૂડ સેફ્ટી એન્ડ સ્ટાન્ડર્ડ ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા (FSSAI) દ્વારા પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે. આ રસાયણના અવશેષો સરળતાથી કેરીમાં પ્રવેશી શકે છે, જેનાથી ગંભીર આરોગ્ય સમસ્યાઓ થાય છે.
કેલ્શિયમ કાર્બાઇડ શું છે
FSSAI અનુસાર કેલ્શિયમ કાર્બાઈડ, જેને ‘લાઈમસ્ટોન’ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે એક રાસાયણિક સંયોજન છે. ભારતમાં તેનો ઉપયોગ ફળોને ઝડપથી પાકવા માટે કરવામાં આવે છે. આવા પાકેલા ફળ ખાવાથી પેટમાં અલ્સર, અનિદ્રા, મગજની સમસ્યાઓ, નર્વસ સિસ્ટમની ખરાબી અને લીવરની સમસ્યા પણ થઈ શકે છે.
Trending News
ભારતમાં કેલ્શિયમ કાર્બાઈડ પર પ્રતિબંધ છે
કેટલાક લોકો ફળો, ખાસ કરીને કેરીને ઝડપથી પાકવા માટે કેલ્શિયમ કાર્બાઈડનો ઉપયોગ કરે છે. આ એક ખતરનાક અને ગેરકાયદેસર પદ્ધતિ છે. FSSAIએ તેને ભારતમાં પ્રતિબંધિત કર્યો છે.
કેલ્શિયમ કાર્બાઇડ જોખમો
કેલ્શિયમ કાર્બાઈડ અને એસીટીલીન ગેસ બંને સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક હોઈ શકે છે. તેમના સંપર્કમાં આવવાથી શ્વાસ લેવામાં તકલીફ, છાતીમાં દુખાવો, માથાનો દુખાવો, ઉલટી અને ચક્કર આવવા જેવા લક્ષણો થઈ શકે છે. કેલ્શિયમ કાર્બાઈડથી પાકેલા ફળો સ્વાદહીન અને ઓછા પૌષ્ટિક હોય છે. વધુમાં, તેમાં હાનિકારક રસાયણો પણ હોઈ શકે છે જે સ્વાસ્થ્ય માટે જોખમ ઊભું કરી શકે છે.
કેલ્શિયમ કાર્બાઈડ વડે પાકેલી કેરી કેવી રીતે ઓળખવી
કેલ્શિયમ કાર્બાઈડથી પાકેલી કેરીનો રંગ અસમાન હોય છે. કેટલાક ભાગો લીલા, કેટલાક પીળા અને કેટલાક લાલ હોઈ શકે છે.
આ કેરીમાં અસામાન્ય ચમક હોય છે, જે કુદરતી રીતે પાકેલી કેરીમાં હોતી નથી.
આ કેરીઓમાં ખાસ કરીને દાંડી પાસે વધુ કરચલીઓ હોઈ શકે છે.
કેલ્શિયમ કાર્બાઈડથી પાકેલી કેરીમાં તીવ્ર અને અપ્રિય ગંધ હોય છે, જે એસિટિલીન ગેસને કારણે થાય છે.
કેલ્શિયમ કાર્બાઇડ વડે પાકેલી કેરી કાચી અથવા ઓછી પાકેલી હોય તો પણ તેનો સ્વાદ ચાખી શકે છે
આ રીતે પણ ખબર પડી જાય
આ કેરીમાં મીઠાશ ઓછી હોય છે અને તે બેસ્વાદ પણ હોઈ શકે છે.
કેલ્શિયમ કાર્બાઈડ વડે પાકેલી કેરી અંદરથી નરમ હોવા છતાં બહારથી સખત બની શકે છે.
પાક્યા પછી પણ આ કેરી અસામાન્ય રીતે નરમ હોઈ શકે છે.
કેલ્શિયમ કાર્બાઈડથી પકવેલી કેરીઓ ઘણી વખત સસ્તા ભાવે વેચાય છે.
આ સામાન્ય સિઝન પહેલા અથવા પછી બજારમાં આવી શકે છે.
જો તમને આમાંના કોઈપણ લક્ષણો દેખાય છે, તો સંભવ છે કે કેરીને કેલ્શિયમ કાર્બાઈડથી પકવવામાં આવી હોય. આવી કેરીઓનું સેવન ન કરવું સારું.